Szesnastego marca obchodzimy dzień pandy, kto nie kocha tych wielkich, puszystych i spokojnych misiów? Prawie każde dziecko ma chociaż jedną pluszową pandę, te przyjazne zwierzęta pojawiają się w logach firm, nazwach własnych, są ikonom i symbolem. Panda to przede wszystkim symbol gatunków zwierząt zagrożonych wyginięciem. Panda Wielka na szczęście została w pewnym stopniu „uratowana”, a sytuację tych zwierząt udało się zmienić z „zagrożonych” na „narażone na wyginięcie”. Cała masa gatunków zwierząt na świecie nie ma tyle szczęścia i z roku na rok znajdują się w coraz gorszej lub tak samo fatalnej sytuacji. Cierpią przez nierozważną działalność człowieka na ich terytorium, naszą ingerencję w środowisko naturalne, kłusownictwo i wiele innych. Z okazji święta Pandy Wielkiej – ulubieńca milionów, zwróćmy uwagę na losy zwierząt najbardziej narażonych na wyginięcie, zobaczmy co sprawia, że ich sytuacja jest aż tak zła.
Goryl górski
Goryl górski to niezwykle piękne i majestatyczne zwierzę, które zamieszkuje środkową Afrykę. Goryl ten to największa małpa człekokształtna na ziemi. Samce osiągają wzrost nawet 190cm i wagę 200kg. W Afryce żyją dwie populacje tych goryli. Zamieszkują terytoria oddalone od siebie o kilkadziesiąt kilometrów, w okolicy Ugandy. Monstrualne goryle górskie odżywiają się roślinami, od czasu do czasu zdarzy im się skonsumować jakiegoś owada. Można więc powiedzieć, że to prawdziwi wegetarianie 😉 Żyją w gromadach liczących maksymalnie 30 osobników.
Populacja Goryli górskich to teraz ponad 1000 osobników, które są objęte ścisłą ochroną, przez długi czas ogłoszone były gatunkiem krytycznie zagrożonym. Dzięki ochronie ich liczebność powoli rośnie. Do ratowania goryli górskich przyłącza się wiele celebrytów. Największą robotę w tym temacie robią jednakże strażnicy, którzy w obronie zwierząt ryzykują własne życie.
Goryle górskie to prawdziwa gratka dla kłusowników, to oni głównie przyczyniają się do wymierania kolejnych osobników. Kłusownicy robią z nich trofea, pozyskują ich mięso lub sprzedają. Innym czynnikiem zagrażającym ich życiu są nielegalne wycinki lasów, w których małpy te żyją oraz inne formy destruktywnej działalności człowieka na tym terenie.
Tuńczyk błękitnopłetwy
Tuńczyk błękitnopłetwy to gatunek krytycznie zagrożony. Podobnie jak Goryl górski tuńczyk błękitnopłetwy to ogromne i piękne zwierzę. Jakkolwiek to brzmi – tuńczyk ten przerasta goryla o metry i setki kilogramów. Jest to naprawdę potężna ryba. Tuńczyki błękitnopłetwe osiągnąć mogą nawet ponad 4 metry długości i ważą do 700kg. Zamieszkują Atlantyk, Morze Śródziemne oraz Morze czerwone.
Populacja tuńczyka błękitnopłetwego zagrożona jest przede wszystkim przez połowy. Ryba ta jest niezwykle pożądanym produktem, dlatego przewiduje się, że jej połowy zdecydowanie przekraczają oficjalnie rejestrowaną ilość. Podmioty w największej mierze odpowiadające za taką sytuację to południowe kraje Europejskie, to w nich połowy tuńczyka błękitopłetwego są najintensywniejsze.
Spadek populacji tuńczyka błękitnopłetwego może zahamować jedynie zmiana prawa i całkowity zakaz połowu tego gatunku ryby.
Boa dusiciel
Długaśny mieszkaniec słonecznej Ameryki Południowej jakim jest Boa dusiciel trafił na listę gatunków krytycznie zagrożonych wyginięciem. Dusiciele te osiągają do 4 metrów długości i co ciekawe są tym typem zwierzęcia, u których to samica osiąga rozmiary większe od samca. Boa dusiciel ma wiele podgatunków, każdy charakteryzuje się innym ubarwieniem i nieznacznie inną wielkością. Niestety niektóre z nich przestały już istnieć.
Boa Dusiciele są niezwykle popularne jako zwierzątka domowe. Niestety często są pozyskiwane nielegalnie z ich naturalnego środowiska, w którym bytują. Następnie transportowane są w niewłaściwych warunkach przez co umierają, a ilość osobników żyjących w środowisku naturalnym drastycznie maleje.
Mors arktyczny
Morsy to kolejne ogromne zwierzęta których gatunek jest zagrożony. Morsy są bardzo masywne – ważą czasem nawet ponad 1000kg i mierzą nawet 4m. Charakterystyczne dla tego zwierzęcia są ich wielkie kły, których długość osiąga około metr. Pomarszczona brązowa skóra zwierzęcia jest gruba na 3,5 do 4cm. Jak widać Mors to naprawdę potężny zwierz zamieszkujący dwa terytoria – północ Rosji oraz Alaski, a także Kanady oraz Grenlandii.
Ogromne morsy żywią się różnymi gatunkami zwierzątek zamieszkujących oceany np. skorupiakami, najbardziej lubią małże.
Powodów, dla których morsy uznane są za gatunek zwierząt zagrożonych, jest kilka. Jednym z nich jest globalne ocieplenie i topnienie lodu w naturalnym środowisku życia morsów. Kolejny powód to kłusownictwo. Morsy zabijane są ze względu na swoje kły, mięso i tran. Oprócz tego morsy padają ofiarom orek, niekiedy także niedźwiedzi polarnych. Orka jest naturalnym wrogiem morsów arktycznych.
Nosorożec jawajski
Nosorożec jawajski zdecydowanie odstaje wyglądem od typowego nosorożca, który przyszedł teraz nam wszystkim do głowy. Przede wszystkim nie należy go kojarzyć z długim majestatycznym rogiem. Róg nosorożca jawajskiego osiąga około 20cm długości. Nosorożce te charakteryzuje też specyficzny układ skóry na ciele. Układa się ona w taki sposób, że przypomina zbroję lub pancerz. Nosorożec ten jest ogromnym ssakiem, chociaż w porównaniu do niektórych swoich krewnych jest dość niski. Nosorożec jawajski osiąga wzrost około 1,5m, długi jest na około 3m i waży około 1000-2000kg. Jak z samej nazwy wynika zamieszkuje wyspę Jawę w Indonezji. Kiedyś jego populacja rozciągała się na znacznie szerszym obszarze.
Nosorożców jawajskich zostało na świecie bardzo mało – około 60 przedstawicieli tego gatunku zamieszkuje jeszcze rezerwat na Jawie. Ze względu na tak małą liczebność tych nosorożców nie prowadzi się na ich temat zbyt wielu badań, mogłyby one źle wpłynąć na funkcjonowanie pozostających przy życiu osobników.
Dlaczego zostało na ziemi tylko kilkadziesiąt przedstawicieli gatunku nosorożca jawajskiego? Smutne to, bo jak we wszystkich wcześniej omówionych przypadkach, powodem jest kłusownictwo i przypisywanie rogom nosorożców jawajskich magicznych właściwości. Oprócz tego zaistniałą sytuację spowodowały liczne konflikty zbrojne prowadzone na terenie naturalnego występowania tych nosorożców. Konflikty te odebrały im ich naturalne miejsca do życia i nieodwracalnie doprowadziły do zagłady prawie całego gatunku.
Orangutan borneański
Orangutany borneańskie zgodnie z nazwą zamieszkują lasy Borneo. Te człekokształtne małpy mają DNA niezwykle podobne do człowieka i podobnie jak my są bardzo sprytne. Orangutan borneański potrafi wykorzystać kij do podrapania się po plecach, rozumie, że liść ochroni go przed deszczem. Orangutany borneańskie są jednak trochę mniejsze od dorosłego człowieka, chociaż ważą tyle co my. Wzrost samca to zwykle około 1,7m, samicy 1,5m. Orangutany, tak jak inne małpy człekokształtne, żyją w małych grupkach, każdej dowodzi samiec otaczający się samicami i dziećmi. Większość swojego życia spędzają na drzewach. Jedzą m.in. owoce, nasiona, owady i w poszukiwaniu pożywienia często zmieniają swoją lokalizację.
Powodem wymierania orangutana borneańskiego jest głównie wycinka lasów Borneo. Niszczenie naturalnego lasu rosnącego w danym miejscu od wieków powoduje duże zachwianie ekosystemu i wymieranie kolejnych gatunków zwierząt. Orangutan borneański jest krytycznie zagrożony wyginięciem. Oprócz destruktywnej działalności człowieka względem miejsca zamieszkania tych orangutanów, kolejnym zagrożeniem są kłusownicy często porywający małe orangutanki. Jak ukraść małego orangutana? Trzeba zabić jego matkę, co też bez skrupułów jest czynione, w celu zdobycia jej dziecka.
Legwan wityjski
Legwan wityjski zamieszkuje Fidżi. Jest on dużym jaskrawozielonym i pięknym gadem. Legwany wityjskie pokryte są od czubka głowy aż po koniuszek ogona pewnego rodzaju kolcami. Są to dość duże gady, długie nawet na 70cm. Legwan ten posiada niesamowitą cechę, podobną do umiejętności jakie wykazuje kameleon. Legwan wityjski zmienia kolor, w okresie wzmożonego pobudzenia i zagrożenia. Z jasnozielonego w białe pasy robi się czarny!
Legwan wityjski jest gatunkiem krytycznie zagrożonym. Na taki stan rzeczy wpływ ma destrukcja naturalnych miejsc zamieszkania tego zwierzęcia. Domy legwanów wityjskich niszczone są przez pożary, burze i oczywiście ingerencję człowieka. Ingerencja człowieka w życie legwana przejawia się na dwa sposoby. Po pierwsze – rozwój rolnictwa na terenach, na których żyją legwany wityjskie. Po drugie – w ubiegłym stuleciu człowiek przywiózł na wyspę Fidżi kozy, które teraz niszczą naturalne siedliska legwanów.
Legwany wityjskie są obecnie ściśle chronione. Do chronionych siedlisk dostępu nie ma żaden „zwykły śmiertelnik” jedynie naukowcy i pracownicy danego miejsca.
